[69] [68] [67] [66] [65] [64] [63] [62] [61] [60] [59] [58] [57] [56] [55] [54] [53] [52] [51] [50] [49] [48] [47] [46] [45] [44] [43] [42] [41] [40] [39] [38] [37] [36] [35] [34] [33] [32] [31] [30] [29] [28] [27] [26] [25] [24] [23] [22] [21] [20] [19] [18] [17] [16] [15] [14] [13] [12] [11] [10] [9] [8] [7] [6] [5] [4] [3] [2] [1]

TOON TEEKEN

The photobooks. De fotoboeken

met een tekst van Cyrille Offermans

nummer 59 | 2015

800 p | 17,2 x 23,4 cm

ISBN 978 90 79020 33 1

uitverkocht

zie ook:

Portret als dubbelportret. Toon Teeken  >

'Het lijkt wel of ik in iemands hersens kijk.'

Al meer dan 45 jaar werkt beeldend kunstenaar Toon Teeken aan zijn fotoboeken. In 1968 componeerde hij de eerste fotocollage van wat er inmiddels bijna 5000 zijn geworden, gevouwen bladen van 34,5 x 55 cm, samengevoegd in 96 met de hand gebonden en genummerde banden van elk 100 bladzijden. Foto's, meestal door de kunstenaar zelf gemaakt, vormen de rode draad. Aanvankelijk overheersen familiekiekjes, al snel ontstaan er complexere composities van krantenknipsels, handgeschreven teksten en tekeningen. Teeken werkt er vrijwel dagelijks aan om zijn relatie tot de dingen en de wereld op te helderen. Iemand die een fotoboek bekeek zei: 'Het lijkt wel of ik in iemands hersenen kijk.'

Schrijver en 'Groene'-criticus Cyrille Offermans in zijn uitgebreide inleiding over de fotocollages van Toon Teeken: 'Als weinig anderen is hij er zich van bewust dat het eenvormige, door westerse conventies bepaalde beeld van de realiteit geëxplodeerd is, voorgoed en onherstelbaar, maar ook dat de in het puin oplichtende vloekende kleuren, botsende stijlen, contraire ideeën en rivaliserende culturen hem, de kunstenaar die op de hoogte van zijn tijd wil zijn, oneindig veel nieuwe combinatiemogelijkheden bieden.'

De tweetalige publicatie Toon Teeken, The photobooks. De fotoboeken bevat een selectie van bijna 400 spreads uit Teekens collageboeken. De vormgeving is van grafisch ontwerper Piet Gerards. Rosita Wouda verzorgde een personenindex. Oplage 250 genummerde exemplaren.

Toon Teeken (1944 Heerlen) groeide op in Heerlen en ontwikkelde, onder de radar van een zeer talrijk gezin, een onafhankelijke en eigenzinnige geest. In dit verband vertelt hij: 'Van kinds af aan had ik het gevoel dat ik de dingen vaak fundamenteel anders ervoer dan andere mensen. Als iemand verslag deed van een bepaalde gebeurtenis vond ik er meestal niets van kloppen. Het was geen wantrouwen, maar ik vond dat het anders gezegd moest worden.'

In 1979 verhuisde Toon Teeken naar Maastricht waar hij tot op heden woont. Teeken won meerdere prijzen, waaronder de Koninklijke Subsidie voor de Vrije Schilderkunst in 1978 en de Van Bommel Van Damprijs in 1985. Hij trok landelijk de aandacht met expressieve geschilderde naakten, vervormde koppen en uitvergrote delen van het menselijk lichaam. Samen met Maastrichtse schilder Fons Haagmans is Teeken in de jaren tachtig een prominent exponent van de destijds populaire 'Wilde schilderkunst'. Eind jaren tachtig zijn er tentoonstellingen in onder meer het Stedelijk Museum Schiedam, Stadsgalerij Heerlen, Museum Commanderie van Sint-Jan in Nijmegen (het latere Museum Het Valkhof) en het Bonnefantenmuseum in Maastricht. Museum Het Valkhof presenteerde in 2006 een uitgebreide selectie van Toon Teekens werk.

REACTIES

Merel Bem in de Volkskrant, 15 januari 2016

Adri Gorissen in Dagblad De Limburger, 23 december 2015